Jubileusz 40 lecia Instytutu Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk

Jubileusz 40 lecia Instytutu Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk

Zasłużony dla polskiej nauki polskiej lubelski Instytut Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk obchodzi dzisiaj swój jubileusz. Przed 40 laty w Lublinie z inicjatywy prof. Bohdana Dobrzańskiego utworzony został Zakład Agrofizyki, który następnie przemianowany został na Instytut.

Centralnym punktem obchodów będzie międzynarodowa konferencja będąca swoistym podsumowaniem i oceną perspektyw agrofizyki w Polsce, Europie i Świecie. Udział w święcie lubelskiego Instytutu zapowiedzieli goście z całej Europy, a także naukowcy z Japonii, USA i Rosji, które są wiodącymi ośrodkami badań agrofizycznych. Lubelska placówka współpracuje z 60 różnymi ośrodkami naukowymi z Polski i zagranicy. Jak mówi aktualny dyrektor prof. dr hab. Józef Horabik Instytut Agrofizyki to jedyna taka placówka naukowa w Polsce i jedna z niewielu na świecie.

Dzisiejszy Instytut jest wysoko oceniany za sprawą swej kadry i dorobku. Pracuje tu 17 profesorów, 7 docentów, 20 adiunktów, 11 asystentów oraz 30 pracowników obsługi technicznej. Główne kierunki badań dotyczą: zastosowania fizyki w rozwiązywaniu problemów kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego, zrównoważonego rolnictwa oraz przetwórstwa rolno-spożywczego. W ostatnich latach bardzo dużo uwagi poświęca się zagadnieniom jakości żywności. Aktualnie w 6 zakładach Instytutu prowadzonych jest 21 różnych projektów badawczych.
Znajdują szerokie zastosowanie w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym. Przykładamy wielką wagę do tego, aby nasze wyniki badawcze były wdrażane. We współczesnej nauce nazywa się to transferem wiedzy – tłumaczy dyrektor prof. Józef Horabik jesteśmy dumni z 70 różnych patentów, w tym 11, które znalazły zastosowanie w różnych dziedzinach gospodarki na przestrzeni ostatnich 2 lat.. Współpracę z Instytutem dobrze ocenia między innymi Roman Rybacki wieloletni Prezes Zakładów Tłuszczowych w Kruszwicy, które wdrożyły olej z pierwszego tłoczenia.

Pracownicy Instytutu tylko w ciągu minionych 40 lat wydali ponad 100 monografii i książek naukowych, opublikowali około 4000 artykułów w czasopismach polskich i zagranicznych, w tym należących do prestiżowej Listy Filadelfijskiej. Na przestrzeni 40 lat lubelscy naukowcy uczestniczyli w 500 Konferencjach międzynarodowych. W tym samy czasie obroniono tu 40 prac doktorskich oraz 28 habilitacyjnych. Od roku 2004 prowadzone są studia doktoranckie, które ukończyło 14 absolwentów.

Trudno wyobrazić sobie współczesne badania naukowe bez nowoczesnych technologii. Dzięki zabiegom kierownictwa Instytut dysponuje dziś unikalną aparaturą badawczą umożliwiającą prowadzenie różnych, zaawansowanych technicznie badań, jak np. matematyczne modelowanie procesów zachodzących w roślinach czy glebie. Dumą naukowców Instytutu Agrofizyki jest zbudowane przez nich urządzenie TDR (Time Domain Reflectometer).

Działalność naukowa

Do podstawowych zadań Instytutu należą badania naukowe, poznawcze i aplikacyjne, oraz kształcenie kadr naukowych w zakresie zastosowania fizyki w rozwiązywaniu problemów kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego, zrównoważonego rolnictwa oraz przetwórstwa rolno-spożywczego.

Aktualnie obszar badawczy agrofizyki koncentruje się na właściwościach fizycznych materiałów oraz procesach fizycznych istotnych dla kształtowania środowiska przyrodniczego (przeciwdziałanie degradacji gleb, monitorowanie zagrożeń środowiska), produkcji rolniczej i przetwórstwa płodów rolnych. Obejmuje również opracowywanie i doskonalenie wyspecjalizowanych, fizycznych metod pomiarowych a także modelowanie komputerowe procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym oraz procesów przetwórczych. W ostatnich latach bardzo dużo uwagi poświęca się zagadnieniom jakości żywności - poczynając od etapu produkcji rolniczej poprzez okres przechowywania płodów rolnych, przetwarzania, aż do momentu uzyskania produktu finalnego.

Wyniki badań agrofizycznych wykorzystywane są w praktyce rolniczej oraz w innych dziedzinach i dyscyplinach naukowych, takich jak: gleboznawstwo, melioracje, chemia rolna, agroekologia, hodowla roślin, inżynieria rolnicza, technologia rolno-spożywcza, a nawet w badaniach kosmosu. Są wykorzystywane przy interpretacji oddziaływań, projektowaniu, kontroli i optymalizacji procesów w przyrodzie.

Instytut dysponuje nowoczesną, unikalną aparaturą naukowo-badawczą, zarówno prototypową – zaprojektowaną i wykonaną w IA PAN (TDR - Time Domain Reflectometer – aparat do pomiarów wilgotności), adoptowaną z innych działów nauki (zastosowanie emisji akustycznej do oceny tekstury owoców i warzyw), jak również typową, wysoko wyspecjalizowaną (kamery termowizyjne, maszyny wytrzymałościowe, mikroskopia, spektrofotometria, chromatografia, laserowa analiza wielkości cząstek i potencjału dzeta).

Więcej informacji nt. obchodów Jubileuszu Instytutu Agrofizyki PAN znaleźć można pod adresem: http://www.ipan.lublin.pl/pl/o_instytucie/press_info.html