KPOŚK a finansowanie inwestycji

KPOŚK a finansowanie inwestycji

Tylko połowa inwestycji kanalizacyjnych zaproponowanych do realizacji przez gminy i włączona do zaktualizowanego w 2008 r. Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych ma szanse na sfinansowanie w ramach dostępnych instrumentów zewnętrznych. Wszystko przez wzrost kosztów tego typu inwestycji oraz zawyżone programy rozbudowy systemów kanalizacji zgłoszone przez gminy do KPOŚK.

Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych zawiera wykaz aglomeracji oraz wykaz niezbędnych przedsięwzięć w zakresie budowy i modernizacji zbiorczych sieci kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków komunalnych. Jest to instrument, przy pomocy którego Polska zobowiązała się wdrożyć dyrektywę 91/271/EWG zobowiązującą państwa członkowskie UE do budowy do 31 grudnia 2005 r. systemów kanalizacyjnych we wszystkich aglomeracjach powyżej 2 tys. RLM (równoważnej liczy mieszkańców). Polska wynegocjowała przedłużenie czasu na dostosowanie się do unijnych wymogów do 2015 r. Przy czym największe aglomeracje powinny spełniać wymogi unijne już w 2010 r.

Z informacji na temat planowanych przez gminy inwestycji w zakresie budowy modernizacji zbiorczych sieci kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków komunalnych przygotowanych na potrzeby aktualizacji KPOŚK w 2008 roku wynika, że Polska może mieć problemy z wypełnieniem zobowiązań akcesyjnych w tym zakresie.

W ciągu ostatnich 5 lat nastąpił bowiem drastyczny wzrost przewidywanych kosztów realizacji KPOŚK z 35,4 mld zł do 73,2 mld zł, który przy zmniejszonym poziomie dofinansowania z funduszy pomocowych i funduszy ekologicznych w stosunku do przewidywań z 2005 r. może okazać się nie do zrealizowania.

Jak wskazuje Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej koordynujący wdrażanie KPOŚK, głównym powodem wzrostu kosztów są „bardo zawyżone programy rozwojowe systemów kanalizacyjnych proponowane przez gminy i województwa”.

Propozycje rozwojowe obejmują bowiem budowę ok. 73 tys. km sieci kanalizacyjnej w latach 2007-2015, podczas gdy w 2006 roku w aglomeracjach od 2 tys. RLM do 100 tys. RLM istniało łącznie 77,6 tys. km sieci kanalizacyjnej wybudowanej przez cały ubiegły wiek.

KPOŚK finansowany jest głównie ze środków własnych gmin i środków unijnych, oraz z krajowych funduszy ekologicznych. Warunkiem uzyskania przez gminy dofinansowania z funduszów ekologicznych i środków pomocowych UE jest ich ujęcie w KPOŚK.

Jak wylicza KZGW tylko 50 proc. programu rozwoju systemów kanalizacji zbiorczej i oczyszczalni proponowanych w 2008 r. do realizacji przez gminy i do włączenia do zaktualizowanego w 2008 r. KPOŚK oraz 71 proc. obowiązującego KPOŚK, zaktualizowanego w 2005 r., będzie możliwe do sfinansowania.

Obliczono to przyjmując, że dofinansowanie gospodarki ściekowej z Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” w latach 2014-2015 utrzymane będzie na poziomie - 1,5 mld zł rocznie, środki własne gmin oraz pomoc funduszy ekologicznych, z budżetu i innych źródeł utrzyma się na poziomie 2 mld zł rocznie, a dofinansowanie z programów regionalnych i wiejskich osiągnie poziom 20 proc. środków z PO IiŚ tj. 300 mln zł rocznie. Tym samym łączna wysokość dostępnych środków finansowych osiągnie poziom ok. 30 mld zł. Koszt realizacji KPOŚK wg propozycji aktualizacyjnych gmin i wojewodów z 2008 r. ukształtował się na poziomie 62,1 mld zł.

KZGW sugeruje wykluczenie z obsługi systemami kanalizacyjnymi obszarów aglomeracji o zabudowie rozproszonej i zapewnienie sanitacji tych terenów systemami indywidualnymi.

Zgodnie zapisami Traktatu Akcesyjnego wdrażanie wymagań ww. dyrektywy dotyczących aglomeracji powyżej 2 tys. RLM powinno przebiegać zgodnie z poniższym planem:

- 31 grudnia 2005 r. zgodność z dyrektywą powinna być osiągnięta w 674 aglomeracjach, z których ładunek zanieczyszczeń biodegradowalnych stanowi 69 proc. całkowitego ładunku zanieczyszczeń tego typu pochodzącego z aglomeracji,
- 31 grudnia 2010 r. zgodność z dyrektywą powinna być osiągnięta w 1069 aglomeracjach, z których ładunek zanieczyszczeń biodegradowalnych stanowi 86 proc. całkowitego ładunku zanieczyszczeń tego typu pochodzącego z aglomeracji,
- 31 grudnia 2013 r. zgodność z dyrektywą powinna być osiągnięta w 1165 aglomeracjach, z których ładunek zanieczyszczeń biodegradowalnych stanowi 91 proc. całkowitego ładunku zanieczyszczeń tego typu pochodzącego z aglomeracji,
- 31 grudnia 2015 r. zgodność z dyrektywą powinna być osiągnięta we wszystkich aglomeracjach, z których ładunek zanieczyszczeń biodegradowalnych stanowi 100 proc. całkowitego ładunku zanieczyszczeń tego typu pochodzącego z aglomeracji.

(mm)